Rente omhoog, niet sparen maar aandelen zijn het antwoord

Veel beleggers vragen ons waarom aandelen het zo goed doen, vooral in de VS waar de indexen niet ver zijn verwijderd van hun hoogste niveaus. In Europa zien we weliswaar dat de koersen zijn gedaald, maar het mag een klein wonder heten dat er slechts sprake is van een daling van rond de 7%. Op amper drie uur vliegen van ons vandaan worden immers steden in puin geschoten en wordt er met de inzet van nucleaire wapens gedreigd. En terwijl ik dit stukje schrijf denk ik bij mijzelf: “ook goedemorgen…”

Afgelopen zomer gingen beleggers er nog van uit dat er dit jaar geen renteverhogingen zouden komen. De ECB bekrachtigde dit immers ook in zijn toespraken. De Fed kwam wat eerder tot bezinning en zei dat het eind 2023 begin 2024 de rente met kleine stapjes voorzichtig zou gaan verhogen. Hoe anders is die werkelijkheid nu. In de VS is de eerste rentestap gezet en er worden er nog acht verwacht, waarbij de eerstvolgende stap wel eens 0,5% zou kunnen zijn.

Duitsland, dat al deflatie bestrijdt zolang de ECB het voor het zeggen heeft, werd in maart geconfronteerd met een inflatie van 7,6% jaar op jaar. In Nederland tikten we een inflatie van bijna 12% aan. Hier kun je eenvoudig niet meer van wegkijken.

We moeten dus op zoek naar redenen waarom de beurzen niet in elkaar zakken en we moeten ons afvragen of die situatie zal voortduren.  Laat ik op voorhand zeggen dat beleggen in aandelen de enige manier is om de inflatie bij te benen, maar dat zal dit jaar gepaard gaan met vallen en opstaan. Ik verwacht een volatiele beurs en de bedrijfscijfers over het eerste half jaar en de outlook voor het gehele jaar zullen duidelijk maken waar de kansen en de gevaren liggen. Het draait allemaal om de vraag in hoeverre bedrijven hun hogere kostprijs door kunnen berekenen.

Laten we rationeel bekijken waarom aandelen nog steeds gewild zijn onder beleggers

De reële rente is nog steeds zeer laag en voordat die rente op 3% staat, zijn we een hele tijd verder. Het is nog maar zeer de vraag of die rente daarna nog verder gaat stijgen. Japan heeft immers al 25 jaar te maken met een lage rente. Aandelen bieden een reëel en hoger rendement, en hoewel dit rendement afhankelijk is van het resultaat dat de betreffende bedrijven behalen, is het absoluut geen alternatief om in deze inflatoire omgeving geld op de bank te zetten. Ondanks de bescheiden renteschommelingen waarmee we tot dusverre te maken hadden, blijven de rentes in reële termen negatief ten opzichte van de inflatie. Dit duwt beleggers weg van investeringen waarbij de nominale waarde vaststaat en ze proberen hun effectieve en reële rendement te beschermen.

Vaak hoor je dat beleggers vluchten in obligaties. Dat zal gelden voor pensioenfondsen die stuwmeren aan geld ontvangen en blij zijn dat ze weer een belegging hebben omdat er elke maand pensioengeld binnenkomt. Bij een particulier is dat anders. Die heeft geld en dat moet renderen. Het vermogen is immers het vermogen. De dalingen die de in de VS genoteerde obligaties in maart doormaakten, waren de ergste sinds meer dan veertig jaar. Alleen de aan inflatie gelinkte obligaties zijn eventueel een alternatief. Verder doen beleggers er goed aan om ver van obligaties weg te blijven.

Zolang economieën groeien, en dat kan door inflatie en stimulatie, zouden de inkomsten en dividenden ook moeten groeien. Het dividendrendement kan worden gezien als een reëel rendement. Een recessie kan dit beeld abrupt verstoren. Aandelen bieden in absolute termen momenteel misschien niet veel opwaarts potentieel.  De risicobalans is immers verschoven. De relatieve aantrekkelijkheid van aandelen in portefeuilles is echter wel toegenomen, maar alleen als de juiste strategische keuzes worden gemaakt. Een evenwichtige portefeuille is belangrijker dan ooit tevoren.

Ondanks de risico's van een krapte op het reëel besteedbaar inkomen, want bij een hogere inflatie heb je immers meer geld nodig om hetzelfde te kopen als bijvoorbeeld een jaar geleden, verkeren de huishoudens in een redelijk sterke financiële positie. In Nederland was het spaartegoed nog nooit zo hoog, maar door de inflatie verdampt het geld als sneeuw voor de zon. Zelfs de AFM gaf aan dat bijna de helft van de Nederlandse huishoudens voldoende financiële buffers heeft om te beleggen in plaats van te sparen, terwijl zij dat niet doen. De meeropbrengst kan oplopen tot honderden euro’s per jaar. Daar staat tegenover dat ruim een op de tien beleggende Nederlanders te weinig spaargeld achter de hand houdt voor tegenvallers. Meer mensen zouden moeten kiezen voor beleggen, vooral als we bedenken dat de werkloosheid in veel landen nog nooit zo laag is geweest.

Na de schuldafbouw en de regulering die na de financiële crisis plaatsvond, zijn de balansen van de banken sterk en beschikken de meeste bedrijven eveneens over een gezonde balans. Bovendien is de schuldaflossingscapaciteit even sterk als in dertig jaar. Wij zijn daarom van mening dat beleggers mogen verwachten dat dividenden behouden blijven, zelfs in een zwakkere economische omgeving.

Hoewel de Amerikaanse beurs over het algemeen nog steeds hoog geprijsd is, zijn de duurste aandelen, namelijk de niet-winstgevende techaandelen, sterk in waarde gedaald. Op indexniveau werd deze daling tenietgedaan door de large-cap techaandelen, die over het algemeen goed standhielden, en omdat andere marktsegmenten, zoals energie, sterk stegen.

Wat moeten beleggers dus doen?

Hoewel aandelen op middellange termijn een afdekking tegen inflatie zouden moeten bieden en beter zouden moeten presteren dan obligaties, blijven er neerwaartse risico’s bestaan. De beurs zal zeer volatiel blijven, met name in verband met groeirisico's. We adviseren beleggers om zich minder te richten op groei versus waarde, maar meer op defensieve waardeaandelen die een hoog dividendrendement bieden. Ook aandelen die kunnen innoveren en in staat zijn zich aan te passen aan de omstandigheden, zijn interessant.

Het is belangrijk om te focussen op marges, want dat is de heilige graal. In de afgelopen cyclus hebben beleggers betaald voor schaarse groei en lagere rentetarieven die bedrijven met hogere inkomsten naar recordhoge waarderingen duwden. Als een bedrijf in staat is om zijn marge op peil te houden, zal het met vlag en wimpel de inflatie bij kunnen benen.

Op korte termijn zijn de macrogegevens over het tweede kwartaal en het komende inkomstenseizoen bijzonder belangrijke ijkpunten voor beleggers. Economen schatten het risico van een recessie in de VS voor het komende jaar in op ongeveer 30%. In dat geval zou de S&P500 met 20% kunnen dalen gemeten vanaf het huidige niveau.  Het mag duidelijk zijn dat in een dergelijk scenario de Europese beurzen mee zakken.

Beleggen is dus moeilijker geworden. Het vereist nu echt evenwicht en visie. Natuurlijk zijn er aandelen die al over de knie hebben gelegen bij beleggers. Aandelen die al ingestort zijn op de beurs. Beleggers overdrijven altijd in hun reactie in positieve en negatieve zin. Kijk op onze site eens naar het aandeel Goodyear bijvoorbeeld. In het aankomende magazine dat volgende week verschijnt hebben we ook een analyse van SAP en een boeiend overzicht van de grote Duitse automobielbedrijven, met VW die Porsche naar de beurs wil brengen waardoor er meer dividend voor de aandeelhouders kan komen. Maar ook een diepgaande analyse van PostNL die zojuist verschenen is. Ondanks het feit dat de sofistische gevoelens van de Belgische overheid het bedrijf wel eens parten zouden kunnen spelen, lijkt het opbouwen van een positie in het postbedrijf wel verantwoord. Zeker als u de aandelen voor de jaarvergadering van 19 april in bezit hebt en dus een dividendrendement van 9,5% tegemoet kan zien. In elke markt liggen kansen en in elke markt liggen gevaren. Beursgenoten wil u adviseren, dat is ons werk en onze passie, waarbij Beursgenoten wikt en u beschikt.

Beleggen doen wij samen! 

Geert Schaaij