Heeft Europa ballen van staal voor ArcelorMittal?

De Europese staalmarkt is door opgelopen geopolitieke spanningen volop in beweging. De Verenigde Staten verhoogden eerder dit jaar de importheffingen op staal en China brengt zijn staal tegen dumpprijzen op de Europese markt. Begin oktober verlaagde Brussel de quotumgrens voor geïmporteerd staal fors om de Europese staalsector te ondersteunen. ArcelorMittal vindt deze maatregel niet ver genoeg gaan en zou graag meer financiële steun zien vanuit Europa.

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) verwacht dat tussen 2025 en 2027 de staalproductiecapaciteit met 6,7% (165 miljoen ton) stijgt tot 721 miljoen ton. Aziatische economieën zullen naar verwachting 58% van de nieuwe capaciteit voor hun rekening nemen. Europa is na China en India de grootste staalproducent ter wereld. De OESO denkt dat de wereldwijde vraag naar staal tot 2030 met gemiddeld 0,7% per jaar zal groeien. De vraag in de OESO-landen zal ongeveer gelijk blijven, geholpen door onder meer de stijgende vraag vanuit de defensie-industrie. De Chinese vraag zal aanzienlijk dalen als gevolg van een terugval in de bouw en structurele verschuivingen in de Chinese economie.

Europese importheffingen op staal

Jaarlijks wordt er in Europa meer dan 177 miljoen ton staal geproduceerd, wat 11% van de wereldwijde staalproductie is. De Europese Commissie stelt dat de Europese staalindustrie circa 67% van haar productiecapaciteit benut. Deze onderbezetting komt vooral door China, dat zijn staal voor veel lagere prijzen aanbiedt. Volgens de Europese staalvakbond IndustriAll zijn er mede door het prijsverschil het afgelopen jaar in de Europese staalindustrie 18.000 banen geschrapt. Om te voorkomen dat bedrijven als ArcelorMittal in Europa verder onder druk komen te staan, verlaagde de Europese Commissie begin oktober de grens van heffingsvrije importvolumes voor staal van 30,5 naar 18,3 miljoen ton per jaar. Tegelijkertijd zijn de importheffingen op staal boven deze quotumgrens verdubbeld naar 50%. De Europese heffing ligt nu op hetzelfde niveau als in de Verenigde Staten, dat in juni zijn heffing op de staalimport verhoogde van 25% naar 50%. De Amerikaanse president Donald Trump liet weten de heffingen zo hoog te maken dat Amerikaanse bedrijven gedwongen worden bij binnenlandse leveranciers staal af te nemen. In het voorstel van de commissie staat verder dat importeurs verplicht zijn om aan te geven wat de oorsprong is van het staal en waar het is gesmolten en gegoten. Europa wil met deze maatregel vooral China aanpakken, dat ervan wordt beschuldigd zijn gesubsidieerde staal via andere Aziatische landen en Turkije alsnog op de Europese markt te brengen en zodoende heffingen te ontlopen.