Hoe koopwaardig zijn Nederlandse banken?

De afgelopen kwartalen boekten ABN Amro, ING Groep en Van Lanschot Kempen sterke resultaten, wat deels te danken was aan de opgelopen rente. Diezelfde rente kan er echter toe leiden dat de wind die de banken tot nog toe in de rug hadden, omslaat in tegenwind.

Voor de Nederlandse banken vormt de rente een rode draad door hun activiteiten. Het afgelopen jaar verhoogde de Europese Centrale Bank (ECB) meermaals de rente. Banken konden daardoor een hogere rente rekenen op leningen die zij hebben uitstaan bij bedrijven en consumenten, waardoor hun winstgevendheid toenam. De hogere rente heeft ervoor gezorgd dat Nederlandse banken financieel weerbaar zijn geworden. De Nederlandsche Bank stelde eind november nog vast dat Nederlandse banken goed zijn gekapitaliseerd. De CET1-kapitaalratio, die de verhouding weergeeft tussen het eigen vermogen ten opzichte van de totale risico-gewogen activa, is de laatste jaren gestaag toegenomen tot ruim 16% in 2022. Daarmee ligt de kapitaalpositie van Nederlandse banken iets boven het gemiddelde in Europa.

De hogere rente kan banken komend jaar parten gaan spelen. De ECB heeft aangegeven voorlopig de rente op hetzelfde niveau te houden en verwacht dat de zwaarste gevolgen van de verkrapping begin 2024 komt. Banken geven aan dat steeds minder bedrijven en huishoudens een lening aanvragen. Dat betekent niet alleen dat zij minder nieuwe leningen uitgeven, maar het is volgens ons ook een duidelijk signaal dat het risico op een recessie toeneemt. Uit een enquête onder ceo’s en cfo’s komt naar voren dat zij voor de komende kwartalen rekening houden met moeilijkere macro-economische omstandigheden. Naast de hogere rente wijzen zij op een vertragende vraag en een hardnekkige inflatie. De kans dat de ECB de rente op korte termijn weer verlaagt lijkt klein, omdat de centrale bank wil voorkomen dat de inflatie opnieuw fors oploopt.